BÜYÜKŞEHİRLERDE KIRSAL MAHALLE STATÜSÜ; “KÖY”LERE YENİDEN GEÇİŞ ŞARTTIR..Otuz ilin “Büyükşehir” olarak ilan edilmesinin üstünden dokuz sene geçti.
Bu illerde, 16 bin 220 köy, 1053 belde ile mahalleye dönüştürüldü.
Yerel hizmet noktaları olan, il özel idareleri ve köydeşler lağvedildi.
Mahalleye dönüşen köylerin ve beldelerin ortak kullanılan
Tüm malları, meraları, taşınmazları belediyeye geçti.
Trabzon da, bu kapsamdaki illerden birisiydi ve Moloz’dan hesaplarsak,
Tee 100 km uzaklıktaki Sinlice, ile,114 km.deki Arpaözü Köyleri,
Oldu mu sana Ayasofya Mahallesi ile bir?...
**
Büyükşehir Belediyesi’nin imkanları zaten kısıtlıydı,
Kırsal alanı da büyükşehirden hizmete dahil edince, işler sarpa sardı.
Belediyelerin ek gelirleri, sanayi ve ticaret ve üretim kısıtlı.
İlçe belediyeleri kısıtlı bir kaç mahalleye hizmet verirken
Bu sayı birden bire beş altı katına ulaştı.
Nüfus az, merkezi bütçeden ödenek de buna göre geliyor.
Buna mukabil, neredeyse on üç bin km ile, Türkiye’nin en uzun yol ağı Trabzon’da
Yerleşim dağınık, vatandaşın ikameti başka yerde ama, köyünde de evi var
Hepsine ulaşım yolu lazım, yolun alt yapısı, üst yapısı
Köprü, su, enerji gibi altyapı talebi ile, işletme bakım talepleri
Devasa bir mahalle baskısına dönmüş duruma geldi.
Bu aşamada, hizmet önceliğinde de ciddi sapmalar izlenmiş,
Adalet terazisi, doğrudan yana durmakta zorlanmıştır.
Vaziyet böyle olunca, özellikle merkeze uzak ilçe belediyelerimiz,
Büyükşehir Belediyesi ile, hizmet talep eden halk arasında
Ciddi bir baskıya maruz kaldı, adeta preslendi.
Bin beş yüz km yol ağı bulunan ilçe belediyesini düşünün!
Hizmet demek, sadece yol da değil ki!...
Bu haliyle, büyükşehir yasasında revizyon zaruri görünüyor.
Geçtiğimiz ocak ayında, bu konunun masaya yatırıldığını,
Cumhurbaşkanı Yardımcımız Fuat Oktay’ın Büyükşehir belediye başkanlarıyla Çözüm önerilerini masaya yatırıldığını biliyoruz.
ÇÖZÜME BİR ADIM; KIRSAL MAHALLE AÇILIMI…Tüm bu sıkıntılara bir nebze çıkış yolu açacağı umulan
16 Ekim 2020 de, yasaya eklenen bir değişiklik dikkatleri çekmişti.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na eklenen madde ile
Merkeze uzak, hizmetten yoksunluğu bulunan mahallelerin
İlçe belediyesine başvurusuyla, meclis kararı alınarak
Büyükşehir Belediyesine kabul etmesi halinde,
“KIRSAL MAHALLE “ statüsü talep etmeleri mümkündür dendi...
Bu sayede, bazı ticari ve zirai faaliyetler emlak vergisinden muaf iken,
Bazı ticari ve turistik faaliyetlerde de yüzde elli indirimli uygulanacak.
Ayrıca, inşaat ve imarla ilgili harçlardan muafiyetin yanı sıra
Vergi, harç, katılım payları ve su tarifesinde indirim yüzde elli olacak.
Köy statüsünde iken, orman yasasındaki birçok haklara sahip yerler
Bu değişiklikle, önemli avantajlar ve bu haklarını da kavuşabilirler.
Bu süreci mahalle muhtarlarının başvurusunun başlatması gerekiyor.
İlçe ve Büyükşehir meclisleri daha sonraki karar aşamalarıdır.
**
Cumhurbaşkanımız, Recep Tayyip Erdoğan’ın 3. Tarım ve Orman Şurası 2019 Sonuç Bildirgesinde,“Büyükşehir belediyelerinde mahallelerin kırsal ve kentsel olarak yeniden yapılandırılması, kırsal mahallelerde köy tüzel kişiliği yapısının korunması..” görüşüne yer vermişlerdi.
Bakan Pakdemirli de: “Büyükşehir Yasası, maalesef, tarıma zarar verdi” demişti.
Anlaşılacağı üzere, bu konudaki uygulamalar güncellenme yolundadır.
Bir sonraki aşama olarak,
Belediyelere devredilen köy tüzel kişiliğine ait taşınmazlar,
Otlak, meralar ve arazilerin de iadesi sağlanmalıdır.
Kırsal tespiti yapılırken, çifte standartlar da oluşabileceğinden
Ciddi ve adil bir karar süreci izlenmelidir.
Bu konuda, STK’ların da, katkı verip alacağı insiyatifler çok mühimdir.
Bu değişikliğin de hayata geçmesiyle, statüsü değişen tüm köylerin
Tek kararla eski statüsüne kavuşması en büyük beklenti olacaktır.
Yorum Yazın
Facebook Yorum